Natuurvriendelijke en duurzame landbouw betekent ook dat je goed voor je medewerkers zorgt.

Onze pachter Gerjan Snippe van akkerbouwbedrijf Boerz in Zeewolde heeft daarom 'thuisvesting' gerealiseerd voor zijn Roemeense collega's. Het gaat om zestien circulair gebouwde huizen met comfort en privacy voor vier personen

per huis. Een uniek en toonaangevend initiatief, dat wij hebben ondersteund met een grondruil.

Wanneer ben je op het idee voor dit project gekomen?


Gerjan Snippe: “We werken al heel lang met seizoenscollega's uit Roemenië. Gedurende het seizoen woonden zij zes maanden op een bungalowpark aan het strand in Zeewolde. We wisten dat deze locatie een keer zou eindigen. Toen Aardpeer/BD Grondbeheer in 2021 44 hectare vrijkocht, hebben wij de bijbehorende grond met gebouwen gekocht met de gedachte om hier ter zijner tijd huisvesting voor onze seizoenscollega's te bouwen. Dat is het begin geweest. Vervolgens hebben we contact gezocht met de gemeente. In Flevoland werken veel boerenbedrijven met seizoensarbeiders uit het buitenland. Als tijdelijke huisvesting worden er dan allerlei plekken en stacaravans ingezet, maar wij wilden het mooi en beter doen: echte huizen met comfort en privacy. De gemeente vond het interessant en heeft ons groenlicht voor een pilot gegeven.”

Je werkt samen met huisvestingspartner HomeFlex. Waarom heb je daarvoor gekozen?


“Het beheer wilden we niet zelf doen. Met HomeFlex hadden we gelijk een klik. Het zijn leuke ondernemers met dezelfde visie als wij. Dus niet: hoe krijgen we zoveel mogelijk mensen in een huis? Maar: wat is een fijn thuis voor als je van huis bent? We hebben samen gebouwd, ik ben mede-eigenaar. HomeFlex gaat het beheren en zorgt ervoor dat het ook in mijn laagseizoen bezet is, bijvoorbeeld met seizoenswerkers van collega-fruittelers die in de herfst en winter hun arbeidspiek hebben.”

Wij hebben het project ondersteund met een grondruil. Waarom was dat nodig?


“We wilden goed bouwen. Dat betekent dat je ruimte nodig hebt. Omdat onze bouwvlek naast de grond van Aardpeer/BD Grondbeheer ligt, wilden wij graag een stuk van deze grond voor de bouw gebruiken en een ander deel achter de bouwplek weer ter beschikking stellen voor de teelten. Hiervoor hebben we een grondruil gedaan. Aardpeer/BD Grondbeheer was enthousiast over ons initiatief en heeft positief meegewerkt, dat was heel fijn.”

Jullie hebben gekozen voor duurzame bouw. Hoe hebben jullie dat aangepakt?


“Voor de financiering van de bouw zijn we met Triodos in zee gegaan. Op uitnodiging van Triodos zijn we bij een presentatie van Thomas Rau geweest, de architect van het nieuwe Triodos gebouw. Hij maakt circulaire gebouwen die hergebruikt kunnen worden. Dat principe hebben wij zoveel mogelijk toegepast: wij hebben tijdelijke huizen gebouwd van duurzame materialen, die verplaatst of hergebruikt kunnen worden. Rondom de huizen leggen we een hectare voedselbos aan. Dat is mooi voor het landschap en fijn voor de collega's die er wonen, het fruit en de noten zijn voor hun.”

Kun je kort omschrijven hoe de huizen eruit zien?


“Ik zou het omschrijven als rijtjeshuizen in de polder. Het zijn zestien huizen voor vier personen. Het is mooi en fris geworden en er zit veel hoogte in. We hebben onze seizoenscollega's meegenomen in het ontwikkelingsproces. Onze Roemeense collega's komen vaak in vrienden- of familiegroepen naar Nederland en vinden het fijn om samen te wonen. De woonkeuken en badkamer zijn daarom gemeenschappelijk en iedereen heeft een eigen slaapkamer. Community en privé onder een dak. Mijn Roemeense voorman Varro, die de seizoensarbeiders voor mij regelt en coördineert, zei: 'Het is fijn dat je goed voor ons zorgt, maar houdt het wel praktisch.' De huizen zijn daarom eenvoudig maar wel volledig ingericht met pannen, servies, bedden, beddengoed, meubels, gordijnen en schilderijen aan de muur.”

“In de zomer van vorig jaar zijn we met de bouw gestart en afgelopen januari was het af. In maart zijn de eerste collega's erin gegaan. Op 3 oktober aanstaande is de officiële opening. Met elkaar gaan we dan de eerste bomen van het voedselbos planten en onze Roemeense collega's maken hun befaamde goulashsoep.”

Thuisvesting in de polder voor seizoenscollega's

Bij biodynamische tuinderij De Hooge Kamp in Beemte Broekland, vlakbij Apeldoorn, hangen 50 nestkasten

monitort de nesten. Elk voorjaar is80% van de nestkasten bezet en 50% van de spreeuwen

een succesvolle tweede legsel. Dat zijn opvallend goede resultaten.

Hans Vlottes is in het agrarische gebied van Beemte Broekland opgegroeid. Als kind heeft hij in de jaren '50 en '60 van de vorige eeuw de biodiversiteit van het Gelderse platteland leren kennen: “Patrijzen, grutto's, kieviten. Alles wat je maar aan boerenlandvogels kunt verzinnen, zag je toen volop in de akkers en weilanden.” Zijn interesse in het agrarisch gebied ontwikkelde zich tot een vogelhobby, die begon met het monitoren van steenuilen. In de jaren '80 en '90 monitorde Hanswel tachtig steenuilenkasten, waarvan 60 à 70% in het voorjaar bezet was met broedpaartjes. Vandaag de dag heeft Hans nog veertig steenuilenkasten, waarvan slechts 20% is bezet. “Als de natuurlijke nestplaatsen wegvallen, kunnen we datcompenseren met een nestkast,” legt Hans uit. “Maar er moet ook genoeg voedsel zijn. Niet alleen de kwantiteit ook de diversiteit van het voedsel neemt af. Hoe rijker en gevarieerder het voedselaanbod is, hoe succesvoller de nesten.”

Omdat de spreeuw het ook steeds moeilijker krijgt, werd 2014 uitgeroepen tot het jaar van de spreeuw. De populatieneemt met 5% per jaar af, mede omdat hun nestgelegenheid verdwijnt met het afbreken van oude schuren en isoleren van huizen. Ook bomen met holtes verdwijnen uit het landschap. Daarnaast brengt de intensieve landbouw allerlei gifstoffen in het milieu, mede waardoor 75% van de insecten is verdwenen. Hans: “Ik werd gevraagd om als ringer een bijdrage te leveren aan het monitoren van spreeuwen in mijn omgeving. Zo kwam ik terecht op De Hooge Kamp, waar vier spreeuwenkasten hingen. Ik vind de spreeuw een leuke soort. Dat brutale van de vogel spreekt me aan. In 2015 kreeg het jaar van de spreeuw een vervolg en ben ik er ook mee doorgegaan.”

Hans gaat zijn tiende jaar in als ringer van spreeuwen, mezen en ringmussen. In totaal monitort hij 200 nestkasten in de omgeving Beemte Broekland waarvan er 50 op De Hooge Kamp hangen. In het broedseizoen bezoekt Hans wekelijks alle kasten. “De biodynamische tuinderij is mijn succesvolste locatie,” vertelt Hans. “Circa 80% van de nestkasten is hier bezet en 50% van de spreeuwen heeft een tweede legsel,” aldus Hans. “Op de andere locaties is gemiddeld 40% van de nestkasten bezet. Het overleven van de jongen valt of staat bij voldoende voedsel in de de nabije omgeving. De kuikens hebben insecten nodig en het is niet efficiënt voor de ouders om ver te moeten vliegen. In het agrarisch gebied is geen voedsel meer te halen. In de weilanden groeit alleen Engels Raaigras, waar nauwelijks insecten in leven, en bovendien wordt er gespoten met bestrijdingsmiddelen. In deze regio moeten de vogels het hebben van De Hooge Kamp. Als ik hier nog tien nestkasten voor spreeuwen zou ophangen, dan zouden die ook gevuld raken. Maar ik ben nu 75 en het moet wel behapbaar blijven.”

Niet alleen de vogels maar ook de mensen verbinden Hans aan het agrarisch gebied: “Ik vind het leuk om op diverse locaties te komen. Bij de één drink ik koffie, bij de ander eet ik mee en bij De Hooge Kamp zit ik vaak aan tafel te filosoferen met de tuinders en stagiaires. Bovendien houdt het mij jong. Trapje op, trapje af. Het kost me niet alleen tijd maar ook geld. Het ringen moet ik zelf betalen. In die zin is het echt een hobby.”

Het monitoren van de broedkasten begint met het tellen van de eieren. Als de kuikens tien dagen oud zijn, haalt Hans ze uit de kast om hun biometrische gegevens te noteren: de vleugellengte, het gewicht en de conditie. Hans geeft ze dan ook een ring om de poot zodat ze na het uitvliegen gevolgd kunnen worden. De gegevens geeft Hans door aan het Vogeltrekstation en Sovon, die de kennis over aantallen, verspreiding en ecologie van de vogelpopulaties in Nederland bijhouden. “Het is belangrijk om elk jaar reeksen te verzamelen, daarom houd ik deze hobby ook zo lang vol. Op basis van meerjarige reeksen kunnen het Vogeltrekstation en Sovon analyses maken en trends zien. Deze gegevens worden gebruikt voor de ontwikkeling van natuurbeleid, bijvoorbeeld of een soort op de rode lijst moet komen. Uiteindelijk gaat het om het overleven van de jongen. In de nestkast ziet het er leuk uit, maar de vogels moeten buiten die kast zien teoverleven. We hopen dat burgers, die dode vogels met een ring vinden, het ringnummer doorgeven aan vogeltrekstation Arnhem. Het ringen heeft alleen zin als er terugmeldingen komen.”

De Hooge Kamp is succesvolle broedplaats voor boerenlandvogels

Stichting BD Grondbeheer bestaat 45 jaar! Sinds 1979 hebben we een gidsfunctie naar een nieuw economisch model voor grond. Met donaties verwerven we landbouwgrond en stellen die zonder winstoogmerk beschikbaar aan natuurvriendelijke boeren. Om te versnellen en om biodynamische boerderijen te redden, werken we inmiddels ook met leningen, die we aflossen met donaties. Kees van Biert, voorzitter sinds 2012, vertelt over zijn zorgen en hoop.

“De voorvaderen van BD Grondbeheer hebben gezegd: schenken, schenken, schenken, daar gaan we het mee doen. Toen ik twaalf jaar geleden voorzitter werd, werd ik geconfronteerd met ruim twintig boeren die op onze deur klopten. Om deze boeren en de aarde te helpen, hebben we onderzocht of we andere vormen van vermogen kunnen aantrekken. Dat hebben we voorzichtig gedaan met de uitgifte van eeuwigdurende obligaties. Dat zijn leningen zonder aflossingsverplichting, dus je kunt ze zien als donaties met rente. Mede dankzij de eeuwigdurende obligaties zijn onze donatie-inkomsten vertienvoudigd van 60 naar 600 duizend euro op jaarbasis. Onder de vlag van Aardpeer hebben we twee keer gewone obligaties uitgegeven, die we weer moeten terugbetalen, waarmee we in korte tijd tien miljoen euro hebben opgehaald. Vanaf dit jaar geeft Aardpeer ook zelfstandig de obligaties uit.”

“Bij een vijftal boerderijen hebben we de grondaankoop deels gefinancierd bij Triodos Bank. Daarnaast hebben we drie biodynamische iconen, die in zwaar weer zaten, overgenomen. Onze achterban deed een beroep op ons om Kraaybeekerhof, De Hondspol, beide in Driebergen, en Loverendale in Zeeland te redden. Deze reddingsacties hebben we met forse leningen bij Triodos Bank gefinancierd. Met onze donatiecampagnes werven we schenkgeld waarmee we deze leningen aflossen. Vrije grond - grond waar geen lening meer op rust - is veiliggesteld voor de toekomst. Het is in onze statuten verankerd dat we vrije grond nooit verkopen.”

“Door de stijgende rente zijn de leningen een zwaar pakket geworden. Met name de rente op de leningen ten behoeve van Loverendale, die in korte tijd van 1,5 naar 5% is gegaan, heeft ons in een positie gebracht, die niet lang volhoudbaar is. Triodos Bank heeft ons met een aflossingspauze tijd gegeven om hiervoor een oplossing te vinden. Als niemand bijspringt op dit dossier moeten we linksom of rechtsom een deel van onze landbouwgrond gaan verkopen. We kunnen dan niet anders.”

“De situatie van Loverendale heeft ons de pin op de neus gedrukt. Op de lange termijn moeten we altijd streven naar een rentedekking, die vanuit de pacht kan worden opgebracht. Met de huidige grondprijzen kunnen we 1 à 2% rente over onze leningen betalen. Uit die comfortzone mogen we eigenlijk nooit gaan. Dat is de reden dat we naast onze obligaties steeds vaker met leningen van particulieren, vermogensfondsen en maatschappelijke organisaties werken. Met hen kunnen we, in tegenstelling tot de bank, rentes onder de 2% afspreken. Bij Land en Boschzigt, De Bosmantel en De Hondspol hebben particulieren ons hierbij geholpen.”

“Als de grondprijzen en rentes verder blijven stijgen, dan gaat de Nederlandse landbouw naar een model toe waarbij de grote boeren nog groter worden. Zij zijn de enigen die met efficiency alles uit de grond kunnen persen om de hoge kosten te kunnen betalen. Dan is er voor natuurvriendelijke boeren die met de natuur mee boeren, zonder chemie en zonder kunstmest, geen ruimte meer. De gevolgen van klimaatverandering versterken dit probleem. Boeren worstelen met extreme droogtes en regenval. Ook onze pachters op zandgrond, zoals Naoberhoeve en Urtica de Vijfsprong, zijn weliswaar meer klimaatbestendig, maar hebben door de drogere zomers lagere opbrengsten. Als dit de trend is, zullen zij meer hectares nodig hebben voor de eigen voerteelt. Dan loop je twee keer tegen de hoge grondprijzen en rentes aan. Anderzijds ben ik ervan overtuigd dat wij voldoende creativiteit in huis hebben om daar antwoorden op te vinden.”

“Ondanks de veel te dure landbouwgronden blijf ik in onze aanpak geloven. Met vrije gronden doorbreken we de spiraal. Wij bieden pachtprijzen waarmee boeren gezonde voeding kunnen produceren zonder de aarde uit te putten. Wij zetten de boer centraal. Onze pachters bepalen zelf hoe zij hun bedrijf ontwikkelen. Onze erfpachtcontracten hebben daarom een looptijd tot wel dertig jaar. In ondernemerszin is het dus ook vrije grond. De enige voorwaarde is dat onze boeren natuurvriendelijk werken. Aan het eind van de rit zijn wij het slot op de deur. Wij zijn de garantie dat er geen gewin wordt gemaakt op de grond en dat de pachtprijs ook voor de volgende boer laag blijft. Het kan niet fout gaan, mits de gronden vrij van financiële lasten zijn.”

“Wat ik in de afgelopen twaalf jaar heb geleerd, is dat je moedig moet zijn maar ook uiterst voorzichtig. Er was moed voor nodig om Loverendale onder onze hoede te nemen; misschien ben ik overmoedig geweest maar ik hoop nog steeds dat we het probleem op tijd kunnen oplossen. Er was moed voor nodig om een AFM-goedgekeurde obligatielening in de markt te zetten, waarmee we zeshonderd nieuwe investeerders hebben bereikt. Dankzij deze moed hebben we de beoogde groei gerealiseerd. Sinds 2012 is het aantal pachters gegroeid van 13 naar 30 en het aantal hectares van 188 naar 608. De uiterste voorzichtigheid betreft het leengeld met oplopende rentes. Daar hebben we nog geen oplossing voor. Dan is er voor die gronden geen gezonde basis en is verkoop een onvermijdelijke stap. Daarom moeten we, net als onze voorvaderen, blijven focussen op donaties: schenkgeld, schenkgeld, schenkgeld. Gelukkig groeit dat ook. Elke maand komen er zo’n twintig nieuwe donateurs bij en sommigen van hen nemen ons ook op in hun testament. Deze vaste donateurs, die met regelmaat wat schenken, zijn ons fundament. Ondanks de serieuze zorgen, ben ik vooral hoopvol. Wat we met elkaar in 45 jaar hebben neergezet, is toch geweldig. Onze oprichters waren visionair!”

Stijgende rentes en grondprijzen vragen om moed en voorzichtigheid

Op 8 juni organiseren wij samen met de Biodynamische Vereniging onze Jaardag op De Hooge Kamp in Beemte Broekland.

 van de Biodynamische Vereniging plaats. In de middag is de 

Je kunt je aanmelden op de website van de BD-Vereniging via 

 formulier. Voor het middagprogramma is een maximum van 100 mensen. Meld je dus tijdig aan!

12.00 uur - Lunch (lunchtasje) op inschrijving.
13.30 uur - Plenaire start van de Jaardag.
13.45 uur - Themawandeling over de Hooge Kamp, met verhalen over een aantal thema's. Waaronder over het bedrijf algemeen en over BD-grondbeheer in relatie tot dit bedrijf.
15.45 uur - Slotwoord met hapje & sapje.
16.30 uur - Afronding.

Jaardag 2024

Boer worden op de boerderij van zijn opa. Dat was de jongensdroom van Jelle Knoot (28). Inmiddels heeft hij de boerderij in Numansdorp gekocht en teelt hij op acht dure hectare 18 soorten gewassen. Naast het fulltime werk in zijn eigen bedrijf moet hij nu nog drie dagen bijverdienen als landbouwadviseur. “Mega zwaar,” noemt hij dat. Met hulp van Aardpeer heeft hij straks betaalbare grond en kan hij op een gezonde manier boer zijn.

In groep 2 droomden zijn klasgenootjes van een leven als brandweerman of prinses. Jelle wilde iets anders: hij wilde boer worden, net als zijn opa. Als kleuter hobbelde hij achter zijn opa aan en als tiener werkte hij na school, op zaterdagen en in vakanties mee op de boerderij. Met zijn vmbo-diploma op zak, ging Jelle naar de middelbare en vervolgens hogere landbouwschool in Dronten. In 2016 werd hij twintig én startte hij Landbouwbedrijf Knoot op de grond van zijn opa. Zijn opa – die toen nog leefde – vond het prachtig. Ook Jelle vindt het mooi dat hij het familiebedrijf kan voortzetten: “De opa van mijn opa was hier al boer.”


Op de hogere landbouwschool zat Jelle bij de zoon van een biologische boer in de klas: “Hij was fanatiek biologisch en wist het mooi te brengen.” Naast school werkte Jelle bij een biologische akkerbouwer: “Voor de onkruidbestrijding moest ik de schoffelmachine afstellen. Dat vond ik leuker en een grotere uitdaging dan de gifspuit pakken. Bovendien werd ik van gifspuiten altijd een beetje ziek.” Geïnspireerd door zijn fanatieke klasgenoot en vanuit de behoefte aan meer uitdaging besloot Jelle om zijn kersverse bedrijf om te schakelen naar biologisch.

De omschakelperiode naar biologische landbouw duurt officieel twee jaar maar volgens Jelle moet je er minstens vijf jaar voor rekenen: “De eerste jaren zat er nog zoveel chemie in de grond, dat er qua biodiversiteit niet zoveel gebeurde. Naarmate ik de chemie er uitwerkte, kwam er steeds meer leven.” Dit voorjaar zag Jelle allemaal vogelnestjes tussen de spitskolen verschijnen. “Op dat perceel heb ik niet alleen kolen maar ook kwikstaartjes geteeld,” zegt hij gekscherend. “Ook had ik fazanten op mijn land met kleine kuikentjes, die ik steeds groter zag worden en die nu als volgroeide fazanten voor mij opvliegen.” De groenbemesters, die hij gemixt heeft met zonnebloemen, zijn tot zijn verrassing ook goed voor de biodiversiteit: “Het gewas zit vol met mussen en mezen, die zonnebloemzaadjes eten. Ook herten en roofvogels profiteren ervan. Dat ik de boel niet aan het leegroven ben maar iets terugdoe voor de natuur, dat voelt goed.”


De omschakelperiode heeft ook invloed gehad op Jelle als mens:“Het materialisme is er vanaf gegaan. Van iemand die groot bedrijf wilde hebben, ben ik iemand geworden die een mooi gewas wil telen. In mijn beginjaren was ik gefocust op grote machines. Nu ben ik bezig met de verzorging van mijn gewas. Ik leer steeds beter hoe een plant reageert en groeit. Ik ben in balansen gaan denken. Wat moet ik dit seizoen telen, zodat ik er volgend jaar profijt van heb? Het mooiste lijkt mij een gemengd bedrijf waarin koeien het gras en de restjes opeten en daar mest voor teruggeven. Mijn ploeg heb ik zelfs verkocht. Ik wil geen ijzer in mijn schuur als ik het ook bij de buurman kan lenen.”

De vader van Jelle, die zelf geen boer wilde worden en aanvankelijk weinig affiniteit had met het bedrijf van zijn zoon, begon op een gegeven moment toch enthousiast te worden. Jelle: “Nu komt hij hier elke dag. Hij doet van alles, van wieden tot oogsten. Eerst werkte ik met mijn opa op dit bedrijf, nu ben ik hier met mijn vader. Het boerenbedrijf is inmiddels ook zijn droom geworden.” Hoewel Jelle de 18 gewassen, die hij in strokenteelt verbouwt, allemaal kwijt kan aan lokale afnemers – “Ze zouden nog meer van me kunnen afnemen, dus er is voldoende markt” – is het niet alleen rozengeur en maneschijn: “Mensen om mij heen hebben altijd gezegd: wat jij wilt gaat niet, het kan niet. Soms denk ik: ze hebben gelijk gehad. De aankoop van de boerderij en het opstarten van een boerenbedrijf is een kostbare investering. Naast een werkweek van minimaal veertig uur op mijn eigen bedrijf, heb ik er een baan van drie dagen naast als landbouwadviseur. Soms kom ik om acht uur 's avonds thuis en moet ik het land nog op. Dat is mega zwaar. En dan moet ik de grond nog overkopen van mijn vader en oom. Via een banklening is dat onbetaalbaar.”

Omdat Jelle op een gezonde manier boer wil worden en blijven, heeft hij de samenwerking met Aardpeer, Samen voor Grond, opgezocht: “Het is de bedoeling dat Aardpeer de acht hectares koopt plus nog anderhalve hectare erbij. Met die extra hectares is mijn bedrijf groot genoeg en kan ik mij volledig gaan focussen op het boerenbedrijf, zonder baan ernaast. Ik pacht die hectares dan terug voor een betaalbare prijs.” Naast betaalbare grond heeft een gezonde landbouw ook een nieuwe mindset van de consument nodig, aldus Jelle: “Van elke honderd bloemkolen die ik plant, kan ik er maar twintig verkopen. De andere tachtig smaken prima maar voldoen niet aan het ideaalplaatje. Als burgers meer beleving krijgen bij de boerderij zullen ze accepteren dat niet elke bloemkool er hetzelfde uitziet. Hopelijk kan Aardpeer daar ook een rol in spelen.”

Op 29 februari 2024 is Aardpeer gestart met de verkoop van de Samen voor Grond III obligaties. Met de opbrengst uit deze uitgifte gaan we onder andere de grond voor Jelle Knoot kopen. 

Betaalbare grond geeft toekomst aan familiebedrijf

Een kaal grasland omtoveren tot een aantrekkelijk, gezond en toekomstbestendig landbouwsysteem dat lééft. Dat is de gezamenlijke missie van De Jonge Voedselbosboeren. Met steun van Aardpeer hopen Simon, Katja, Wytze en Sacha dit te realiseren op 13 hectare grond ten zuiden van Arnhem, waar voedselbosbouw en natuurvriendelijke akkerbouw samenkomen.

Op een unieke locatie aan de rand van Arnhem komen stad, landbouw en natuur bij elkaar. Op het noordelijkste punt van landschapspark Lingezegen ligt een kavel van 13 hectare dat de provincie Gelderland in het voorjaar van 2024 verkoopt. De voorlopige gunning is gewonnen door Wytze, Katja, Simon en Sacha – gezamenlijk ‘De Jonge Voedselbosboeren’ – met hun plan voor ‘Voedselbos De Laar’. Het wordt een gelaagd en gevarieerd mozaïeklandschap waar voedselbossen en natuurinclusieve akkers elkaar afwisselen. De Jonge Voedselbosboeren leggen hier drie voedselbossen aan, elk met andere opbrengsten. Zo kunnen ze leveren aan buurtwinkels, (online) supermarkten, restaurants én buurtbewoners. Sterker nog, buurtbewoners kunnen met oogstabonnementen zelf meedelen en meedoen met de oogst.

“In Voedselbos De Laar kunnen mensen elkaar ontmoeten, samen oogsten, proeven, ontdekken en genieten. Dit alles in balans met de natuur en het landschap. Hier maken we landbouw weer aantrekkelijk - en hoopvol voor toekomstige generaties. Eigenlijk een toekomstbeeld voor de Nederlandse landbouw, maar dan op een klein stukje Gelderland. Dat is Voedselbos De Laar.”

De Jonge Voedselbosboeren zijn, zoals hun naam al verraadt, nieuwkomers in de agrarische wereld. Toch hebben Wytze (23), Katja (26), Simon (29) en Sacha (23) in de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan met voedselbosbouw. Katja heeft er een masterthesis over geschreven en is nu adviseur biodiversiteit, Wytze en Sacha werken al drie jaar voor Stichting Voedselbosbouw Nederland en geven nu zelfs aan de Universiteit van Amsterdam het allereerste universiteitsvak over voedselbossen ter wereld.

“We zijn alle vier echt gegrepen door voedselbossen en er op allerlei manieren mee bezig. Ikzelf heb in Italië stage gelopen bij boeren die met voedselbos-achtige systemen werkten en ben nu volop aan het experimenteren met voedselbosproducten als amandel, kaki en daslook. We hebben ook allemaal ontwerpcursussen gevolgd en meegeholpen op plantdagen in verschillende voedselbossen. Het enige wat nog ontbreekt is een eigen voedselbos. Deze kavel in Park Lingezegen is een unieke kans die we willen pakken.”

De Laar: nieuw hoofdstuk in een rijke geschiedenis

Het is niet zonder reden dat de vier hun pijlen hebben gericht op deze specifieke kavel. De percelen bevinden zich op grond die zeer geschikt is voor de teelt van noten- en fruitbomen. Bovendien biedt de bijzondere ligging van de kavel, op steenworpafstand van Arnhem, kansen om een hechte gemeenschap te vormen rondom Voedselbos De Laar. In een deel van het voedselbos kunnen buurtbewoners straks zelf komen oogsten.

De naam ‘De Laar’ verwijst naar het 19e eeuwse buur- of boerschap dat zich vroeger ten noorden van de kavel bevond. Wytze: 

“De Laar betekent oorspronkelijk zoiets als ‘een open plek in het bos’ of ‘het door de nabije bewoners intensief benutte gedeelte van het bos’. Ook de huidige weg die langs het noorden van de kavel loopt en de Arnhemse woonwijk ten noordoosten van de kavel zijn hiernaar vernoemd. De invulling van Voedselbos De Laar is geïnspireerd op deze historische betekenissen.”

Voedselbosboeren en Herenboeren trekken samen op

Om aan te sluiten bij het landschap, mag maximaal 50% van de te kopen percelen bebost worden. Voor de open delen van Voedselbos De Laar werken De Jonge Voedselbosboeren de komende tijd een samenwerking uit met Herenboeren. Herenboeren, een van de initiatiefnemers van Aardpeer, heeft in de buurt van de kavel al een boerderij met zes hectare grond.

op zoek naar extra grond, onder andere om voedergewassen en groenten te telen. De samenwerking biedt daarom een uitgelezen mogelijkheid om ook op het open gedeelte voedsel te verbouwen op een natuurinclusieve manier.”

Voor De Jonge Voedselbosboeren is het duidelijk: dit project realiseren ze niet alleen voor zichzelf, maar vooral voor de generaties die nog komen. Simon: 

“Het voedselbos wordt steeds productiever en sommige soorten, bijvoorbeeld een tamme kastanje, worden wel honderden jaren oud. Een samenwerking met Aardpeer maakt het mogelijk om het voedselbos zo lang mogelijk te laten voortbestaan. Dit is het laatste puzzelstukje in het verwezenlijken van onze voedselbosdroom.”

29 februari 2024 starten we met de verkoop van de Samen voor Grond III obligaties. Met de opbrengst uit deze uitgifte gaan we onder andere de grond voor De Jonge Voedselbosboeren kopen. We houden je op de hoogte!

Ontmoet de derde Samen voor Grond III boer

Aardpeer maakt het werk van groene boeren mogelijk

Dit jaar staat Aardpeer op de eerste plek in de categorie Landbouw en Voedsel van de Trouw Duurzame 100. Daar zijn we enorm trots op. Trouw journalist Jelle Brandsma ging in gesprek met Aardpeer initiatiefnemer Kees van Biert en boerin Willemien van de Fruitweelde. Lees het artikel 

Aardpeer is nummer 1 van Trouw Duurzame 100

Aardpeer maakt het werk van groene boeren mogelijk

Gerelateerd nieuws

Thuisvesting in de polder voor seizoenscollega's

De Hooge Kamp is succesvolle broedplaats voor boerenlandvogels

Stijgende rentes en grondprijzen vragen om moed en voorzichtigheid

Jaardag 2024

Betaalbare grond geeft toekomst aan familiebedrijf

Ontmoet de derde Samen voor Grond III boer

Volg ons op:

Contact

Postadres